Rozliczenie roczne składki zdrowotnej do 22 maja 2023 r.

To już ostatnie dni na spełnienie przez niektórych przedsiębiorców nowego obowiązku, który został nałożony na nich przepisami Polskiego Ładu. Mowa o rocznym rozliczeniu składki zdrowotnej za ubiegły rok. Termin na złożenie stosownego oświadczenia mija 22 maja 2023 r.

Kto ma obowiązek rocznego rozliczenia składki zdrowotnej?

Do rocznego rozliczenia składki zdrowotnej za 2022 r. są zobowiązani płatnicy składek, którzy w minionym roku pozostawali opodatkowani:

Rocznemu rozliczeniu nie podlegają tym samym osoby rozliczające się na podstawie karty podatkowej.

Jak dokonać rocznego rozliczenia składki zdrowotnej?

Rocznego rozliczenia składki zdrowotnej dokonuje się w miesięcznej deklaracji przekazywanej ZUS za kwiecień (druk ZUS DRA lub RCA). Od 1 maja 2023 r. dostępne są nowe formularze tych druków (blok XII w ZUS DRA lub blok III.F w ZUS RCA), które umożliwiają dokonanie rocznego rozliczenia składki zdrowotnej jednocześnie z miesięcznym rozliczeniem składek za kwiecień. Termin na przesłanie tych dokumentów upływa 22 maja 2023 r.

Roczne rozliczenie składki zdrowotnej – nadpłata lub niedopłata

Po dokonaniu rocznego rozliczenia składki zdrowotnej może okazać się, że na koncie przedsiębiorcy znajduje się nadpłata lub niedopłata.

Jeżeli składka zdrowotna za 2022 r. została opłacona w kwocie niższej, skutkującej powstaniem niedopłaty, musi zostać uregulowana jednocześnie ze składką za kwiecień 2023 r., a więc maksymalnie do 22 maja 2023 r.

W sytuacji stwierdzenia nadpłaty płatnikowi przysługuje natomiast zwrot, pod warunkiem, że nie posiada on zaległości za składki lub nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczenia społecznego. ZUS nie dokonuje jednak zwrotu automatycznie, a wyłącznie na wniosek przedsiębiorcy, składany za pośrednictwem PUE ZUS w terminie do 1 czerwca 2023 r. Nadpłata zostanie przekazana na rachunek bankowy zapisany na koncie płatnika składek maksymalnie do 1 sierpnia 2023 r. (nie ma możliwości, aby otrzymać te środki w gotówce).

Jeżeli wniosek o zwrot nadpłaty nie zostanie złożony w terminie, przy założeniu, że płatnik nie posiada zaległości z tytułu składek lub nienależnie pobranych świadczeń, ZUS dokona rozliczenia nadpłaty na koncie przedsiębiorcy do końca 2023 r., o ile nie otrzyma od KAS informacji rozbieżnych w zakresie formy opodatkowania a wysokością wykazanych przychodów lub dochodów.

Stwierdzenie w rozliczeniu rocznym nadpłaty lub niedopłaty, zgodnie z wyjaśnieniami ZUS, nie jest podstawą do dokonywania korekt w miesięcznych deklaracjach. Kwotę dopłaty należy doliczyć do kwoty miesięcznej składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz do łącznej kwoty zapłaty.

Jak ustalić roczną podstawę wymiaru składki zdrowotnej?

Roczna podstawa składki na ubezpieczenie zdrowotne jest ustalana za rok składkowy trwający od 1 lutego 2022 r. do 31 stycznia 2023 r. (nie uwzględnia się składki za styczeń 2022 r.) – w przypadku podatników rozliczających się na zasadach ogólnych i podatkiem liniowym.

W ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych rozliczenie roczne obejmuje natomiast poprzedni rok kalendarzowy.

Dla płatników rozliczających się według skali podatkowej i podatkiem liniowym (zgodnie z art. 81 ust. 2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych), roczną podstawę wymiaru składki zdrowotnej stanowi dochód z działalności gospodarczej ustalony za rok kalendarzowy, jako różnica między osiągniętymi przychodami w rozumieniu ustawy a PIT, z wyłączeniem przychodów niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym innych niż określone w art. 21 ust. 1 pkt 63a, 63b, 152-154 ustawy o PIT, a poniesionymi kosztami uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o PIT, z uwzględnieniem art. 24 ust. 1-2b ustawy o PIT. Dochód ten pomniejsza się o kwotę opłaconych w tym roku składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodu. Roczna podstawa nie może być jednak niższa niż minimalna podstawa roczna, którą ustala się na podstawie długości okresu podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu w roku, za który dokonywane jest rozliczenie.

Płatnicy stosujący w 2022 r. ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (zgodnie z art. 81 ust. 2e ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych), ustalają podstawę roczną jako iloczyn liczby miesięcy podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu w danym roku kalendarzowym i kwoty odpowiadającej: