Rozpoczęcie działalności polegającej na zarobkowym wykonywaniu przewozów drogowych będzie wymagać w pierwszej kolejności wyboru optymalnej formy prawnej prowadzenia takiej działalności oraz, co za tym idzie, formy opodatkowania. Jakie możliwości mają w tym zakresie przewoźnicy?
Firma transportowa w formie JDG
Jedną z najpopularniejszych form prawnych świadczenia usług transportowych jest jednoosobowa działalność gospodarcza. Przewoźnik, który chce prowadzić swoją firmę jako JDG, może skorzystać z następujących form opodatkowania:
Skala podatkowa (zasady ogólne)
Skala podatkowa, czyli zasady ogólne, to podstawowa i domyślna forma opodatkowania na JDG. Jeśli zatem przewoźnik nie zdecyduje się na żadną inną, z automatu zostanie opodatkowany na zasadach ogólnych.
Na skali podatkowej obowiązują dwie stawki podatku, naliczane od dochodu:
- 12% – jeśli dochód przewoźnika nie przekracza 120 tys. zł w skali roku,
- 32% – jeśli dochód przekracza 120 tys. zł w skali roku (podatek 32% płaci się od nadwyżki ponad 120 tys. zł).
Będąc na skali podatkowej, należy pamiętać także, że przedsiębiorcy przysługuje kwota wolna od podatku wynosząca 30 tys. zł. Dodatkowym zobowiązaniem jest natomiast płatna co miesiąc składka zdrowotna, w wysokości od 9% dochodu. Istnieje tu jednak składka minimalna, liczona jako 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę. W 2025 r. minimalna składka zdrowotna to 314,96 zł.
W rzeczywistości zatem łączne obciążenie podatkowe przedsiębiorcy rozliczającego się według zasad ogólnych wynosi 21% (12% + 9%) lub 41% (32% od nadwyżki + 9%).
Podatek liniowy
Przedsiębiorcy, którzy rozliczają się na podatku liniowym, płacą podatek dochodowy w wysokości 19% od dochodu. Tutaj także obowiązuje ich składka zdrowotna, jednak w wysokości 4,9% od dochodu, ale nie mniej niż wymagana składka minimalna.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Ostatnią z dopuszczalnych form opodatkowania firmy transportowej na JDG jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Co istotne, ryczałt płaci się nie od dochodu, a od przychodu. Przewoźnik nie może tym samym obniżać swojej podstawy opodatkowania o ponoszone koszty.
W przypadku usług transportowych możliwe jest skorzystanie z dwóch stawek ryczałtu:
- 8,5% – na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy o ryczałcie (przychody z działalności usługowej, w tym przychody z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5 %),
- 5,5% – na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o ryczałcie (przychody z działalności wytwórczej, robót budowlanych lub w zakresie przewozów ładunków taborem samochodowym o ładowności powyżej 2 ton).
Ryczałtowcy podlegają w dodatku pod inne zasady wyliczania składki zdrowotnej. Składka ta nadal wynosi 9% podstawy wymiaru, ale obowiązują tu trzy progi:
- 60% przeciętnego wynagrodzenia – jeśli roczne przychody nie przekraczają 60 tys. zł,
- 100% przeciętnego wynagrodzenia – jeśli roczne przychody są wyższe niż 60 tys. zł i mieszczą się w kwocie do 300 tys. zł,
- 180% przeciętnego wynagrodzenia – jeśli roczne przychody przekraczają 300 tys. zł.
Aby wyliczyć składkę zdrowotną na ryczałcie, niezbędna jest do tego wiedza o tym, jak kształtuje się przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pracę w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale 2024 r. Jest to kwota 8549,18 zł.
Miesięczna składka zdrowotna dla ryczałtowców wynosi zatem odpowiednio:
461,66 zł (bo 60% x 8549,18 = 5 129,51 zł; 5 129,51 zł x 9% = 461,66 zł)
769,43 zł (bo 100% x 8549,18 = 8549,18 zł; 8549,18 x 9% = 769,43 zł)
1384,97 zł (bo 180% x 8549,18 = 15 388,52 zł; 15 388,52 x 9% = 1384,97 zł)
Firma transportowa w formie spółki z o.o.
Alternatywą dla jednoosobowej działalności gospodarczej pozostaje spółka z o.o. Jest to druga z najpopularniejszych form świadczenia usług transportowych w naszym kraju. W spółce z o.o. mamy do czynienia z podatkiem CIT – podatkiem dochodowym od osób prawnych. Wynosi on 9% lub 19%, przy czym niższa stawka przysługuje tzw. małym podatnikom.
Za małego podatnika uznaje się podatnika, którego roczne przychody ze sprzedaży (wraz z kwotą podatku należnego od towarów i usług) nie przekroczyły w poprzednim roku podatkowym kwoty 2 mln euro, przy jednoczesnym zachowaniu powyższego limitu do przychodów netto roku bieżącego.
Jeśli warunek ten nie jest spełniany, dochody spółki z o.o. należy opodatkować podatkiem CIT w wysokości 19%. Ponadto trzeba pamiętać, że z preferencyjnej stawki 9% są wyłączone przychody z zysków kapitałowych.
W spółce z o.o. może pojawiać się także podwójne opodatkowanie – w przypadku wypłaty dywidendy – oraz podatek PIT, który płaci się, jeśli spółka zatrudnia pracowników (np. na umowę o pracę) i wypłaca im z tego tytułu wynagrodzenie.
