Wiele wskazuje na to, że od 2024 r. czekają nas zmiany w podatku Belki, wprowadzonym do polskiego systemu podatkowego w 2002 r., kiedy to urząd ministra finansów piastował Marek Belka. Zapowiadane przez Ministerstwo Finansów reformy mają dotyczyć ustanowienia kwoty wolnej od tego obciążenia.
Podatek od dochodów kapitałowych, który potocznie nazywa się także podatkiem Belki, stanowi formę zryczałtowanego podatku od osób fizycznych. Został uregulowany w ustawie o PIT w art. 30a i 30b.
Zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 19% pobiera się od zysków kapitałowych – uzyskanych dochodów (przychodów), pochodzących m.in.:
- z odsetek od pożyczek, z wyjątkiem, gdy udzielanie pożyczek jest przedmiotem działalności gospodarczej;
- z odsetek i dyskonta od papierów wartościowych;
- z odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku podatnika lub w innych formach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, prowadzonych przez podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów;
- z dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych;
- od dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych;
- od dochodu członka pracowniczego funduszu emerytalnego z tytułu przeniesienia akcji złożonych na rachunku ilościowym do aktywów tego funduszu.
Podatek Belki – sposób płatności
Podatek Belki w żaden sposób nie aktywizuje podatników. W praktyce oznacza to tyle, że w przypadkach, o których mowa w art. 30a ustawy o PIT, bank pobiera go automatycznie. Właściciel konta nie musi dokonywać samodzielnie żadnych wpłat. Nie ma przy tym obowiązku składania dodatkowych zeznań, czy deklaracji.
Podatek zryczałtowany od dochodów z odpłatnego zbycia papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych
Zryczałtowany podatek w wysokości 19% uzyskanego dochodu obejmuje także dochody pochodzące z:
- odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów,
- odpłatnego zbycia udziałów (akcji),
- odpłatnego zbycia udziałów w spółdzielni,
- tytułu objęcia udziałów (akcji) albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny,
- odpłatnego zbycia walut wirtualnych
– o których mowa w art. 30b ust. 1 i 1a ustawy o PIT.
Warto zaznaczyć, że w omawianych przypadkach obowiązek rozliczenia się z uzyskanych dochodów ciąży na podatniku. Po zakończeniu roku podatkowego, jak wskazuje art. 30b ust. 6, podatnik jest zobowiązany wykazać w odrębnym zeznaniu PIT-38 dochody uzyskane w roku podatkowym z:
- odpłatnego zbycia papierów wartościowych, w tym również dochody, o których mowa w art. 24 ust. 14, dochody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych, realizacji praw z nich wynikających, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielniach, w zamian za wkład niepieniężny,
- odpłatnego zbycia walut wirtualnych
– i obliczyć należny podatek dochodowy.
Planowane zmiany w podatku Belki na 2024 r.
Zmiany, nad którymi pracuje Ministerstwo Finansów, przewidują wprowadzenie kwoty wolnej od opodatkowania. Na mocy nowych przepisów mianoby zrezygnować z pobierania podatku Belki od zysków kapitałowych, jeżeli równowartość dochodu w skali roku nie przekraczałaby 10 tys. zł. Nadwyżka ponad ten limit będzie natomiast opodatkowana stawką 20% zamiast dotychczasowych 19%, co ma okazać się neutralne dla budżetu państwa.
Podatek Belki a firmowe konta oszczędnościowe
Podatek Belki nie dotyczy oszczędności, które są gromadzone na firmowych kontach oszczędnościowych. W takiej sytuacji to przedsiębiorca ma obowiązek dokonać ich rozliczenia, najlepiej poprzez dostarczenie do biura rachunkowego odpowiednich wyciągów.
Przedsiębiorcy, którzy chcieliby utworzyć takie konto (lub lokatę), powinni pamiętać ponadto, aby dokonać jego zgłoszenia w CEIDG w celu ujawnienia rachunku w urzędzie skarbowym oraz księgować odsetki od oszczędności w przychodach firmy (zostaną one tym samym opodatkowane).
Należy również zdawać sobie sprawę z tego, że zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym przez organy podatkowe, obowiązek zgłoszenia otwarcia/zamknięcia lokaty odnosi się nawet do lokat otwartych i zamkniętych w przeciągu kilku dni, jeżeli doszło do przyporządkowania numeru rachunku bankowego. Wpłacenie na lokatę określonych środków jest z kolei czynnością neutralną, ponieważ opodatkowaniu podlegają tylko odsetki.
